Zalig de armen van geest

Sinds het einde van de 19de eeuw wilde de christelijke arbeidersbeweging een structureel antwoord bieden op de sociaaleconomische wantoestanden die met de industrialisering gepaard gingen. Maar in het interbellum nog kregen de gelovigen vanop de kansel te horen dat de al twintig eeuwen oude christelijke liefdadigheid (van de kant van de welstellenden) en lijdzaamheid (van de kant van de behoeftigen) meer dan voldoende waren om de sociale kwestie op te lossen. Katholieke werkliedenverenigingen waren voor de Vlaamse geestelijken hoogstens een noodzakelijk kwaad om het socialisme en het communisme in te dammen en de maatschappij voor Christus te heroveren. Als de sociaaleconomische net zomin als de politieke, de culturele en de religieuze democratisering bij de clerus genade vond, was het omdat die de moderne wereld kenmerkte. Een wereld die uit de renaissance, de Reformatie, de verlichting en de Franse Revolutie ontstaan was. Een wereld waarin, tegen alle christelijke wereldverachting in, materialisme en zinnelijkheid hoe langer hoe meer de bovenhand kregen.