Uitgesloten

In het begin ging het langzaam. Stapje voor stapje verloren ze hun rechten en hun bewegingsvrijheid. Daarna stortte de rest van hun wereld steeds sneller in. Van gerespecteerde burgers werden ze tot uitschot verklaard, hun bezit werd geroofd, gezinnen werden uiteengerukt en ze werden gedwongen huis en haard te verlaten. Dat was nog allemaal in Nederland. De échte hel moest toen nog komen. De overlevenden vierden voorzichtig de gewonnen oorlog, over de verloren oorlog werd vooral gezwegen. Door de familieleden die nooit meer terugkwamen, de omgekomen vrienden en bekenden en de weggevoerde buurtgenoten was hun stad onherstelbaar beschadigd. Ruim driekwart eeuw na dato onderzochten vrijwel alle gemeentes hun rol ‘in de oorlog’. Er verschenen rapporten. Ron van Hasselt werkte mee aan zo’n rapport. In dit boek gaat hij verder en schetst in een aantal persoonlijke verhalen wat er met de Joodse gemeenschap in Groningen gebeurde. ‘Elke Groninger hoort deze verhalen te kennen. Ze maken deel uit van de zwarte bladzijden van de stad.’