Zing voor me morgen

Wie zich niet wil laten kennen, kan niet worden gekend.

Drie generaties vrouwen in de familie van de schrijver overkomt het dat ze zwanger worden van een man die al een gezin heeft. Is dat toeval, een foute keuze of gewoon pech?

De schrijver probeert de geschiedenis van die vrouwen (zijn overgrootmoeder, oma en moeder) en daarmee ook zijn eigen geschiedenis van moederskant te reconstrueren. Hij gaat op zoek naar de verhalen van de vrouwen. Dat is niet gemakkelijk. Er zijn geen geschreven bronnen als brieven of dagboeken en de vrouwen blijken ook tegen hun omgeving (kinderen, zussen, broers) weinig te hebben verteld over wat hen overkwam, hun gevoelens en hun dromen. Geen van de betreffende vrouwen heeft een warme band met haar kinderen. Het uiten van liefdevolle emoties is voor hen niet mogelijk.

Contacten met familieleden zijn zeldzaam. Is het contact verbroken omdat de vrouwen hun eigen gang gingen of omdat ze niet voldeden aan de verwachtte patronen? De schrijver krijgt niet echt antwoord. Ook zijn moeder praat niet. Ook niet voordat moeder en vader het contact verbraken nadat de schrijver in zijn vorige boek grip probeerde te krijgen op zijn Turkse afkomst van vaderskant. Hierbij werd “vuile was” buiten gehangen.

Zing voor me morgen is een roman over de geschiedenis van vrouwen in de familie van de schrijver. De gaten in het verhaal vult de schrijver op met zijn fantasie. Dat levert mooie beelden op van het leven in Amsterdam in de jaren 10 van de vorige eeuw en in Haarlem in de jaren voor en na de oorlog.

Schrijnend is het verhaal van overgrootmoeder Levina die bij de nonnen bevalt van haar zoon en hem daarna nauwelijks nog te zien krijgt. Ze wordt geacht hem af te staan voor adoptie.

Oma Nel verliest in WOII haar geliefde, wordt verpleegster en trekt als werkende zwangere en later alleenstaande moeder weer in bij haar ouders.

Moeder Lucia wordt voor een groot deel opgevoed door haar oma Levina en voelt zich niet gewenst door haar moeder Nel.

Lucia op haar beurt wil haar kinderen niet zonder vader laten opgroeien en blijft ondanks mishandelingen bij haar Turkse man die ook een gezin heeft in Turkije.

Het gevolg van vier generaties aan complexe familieverhoudingen benoemd de zus van de schrijver als het missen van stabiliteit en houvast in het gezin waar ze uit komt. Iets waarvan ze vindt dat zij die wel moet bieden aan haar kind, haar vrouw en zichzelf.

Wie zich niet wil laten kennen, kan niet worden gekend. Deze familiegeschiedenis is een roman, dus een verzameling verhalen, gebaseerd op personen die echt (hebben) bestaan. Ieder verhaal, iedere persoon is gecomponeerd door de schrijver die er zijn eigen kleur aan heeft gegeven.

Zing voor me morgen was een fijn boek om te lezen. De schrijver beschrijft zijn voormoeders met compassie en weet de sfeer van de tijd van de verhalen goed te schetsen.

De atlas van overal, het vorige boek van de schrijver, zet ik op mijn “nog -te-lezen-lijstje”.